شورای‌رقابت در جلسه هفته گذشته خود که با حضور وزیر صمت برگزار شد، رای نهایی درخصوص تغییر خودروهای ثبت‌نامی از سوی خودروسازان داخلی و مونتاژکاران را صادر کرد. در این جلسه که پیرو افزایش آمار شکایات مردمی با ادعای اجبار در تغییر مدل خودروهای ثبت‌نامی در سامانه یکپارچه از سوی خودروسازان برگزار شد، شورای‌رقابت به‌بررسی این موضوع پرداخت و رای نهایی در این خصوص را صادر کرد.
قضیه از این قرار است که سال گذشته پس از ثبت‌نام متقاضیان خرید خودرو در سامانه یکپارچه و تعیین مدل خودرو درخواستی از سوی مشتریان، شرکت‌های خودروساز مانند ایران‌خودرو و بهمن‌موتور با ارسال پیامکی به‌مشتریان پیشنهاد کردند برای آن‌که در اسرع وقت خودرویی تحویل بگیرند، نسبت انعقاد قرارداد درخصوص یکی دیگر از محصولات آن‌ها اقدام کنند.
واقعیت این است که اعلام نام برخی خودروها برای نوبت‌دهی عرضه در سامانه یکپارچه به‌ویژه محصولاتی مانند خودروهای گروه بهمن اعم از فیدلیتی پرایم، دیگنیتی پرایم و دیگنیتی پرستیژ به‌صورت تکلیفی و بر مبنای قول مساعد وزارت صمت درخصوص تامین ارز لازم برای واردات CKD (قطعات منفصله) آن‌ها انجام گرفته بود؛ قولی که این وزارتخانه در عمل به آن موفق نبود.
روند رسیدگی به موضوع در شورای رقابت
شورای‌رقابت در وهله نخست با استناد به اینکه ثبت‌نام خودرو در سامانه تعهدی برای خودروساز ایجاد نمی‌کند و این نکته در اعلامیه‌های ثبت‌نام در سامانه یکپارچه نیز درج شده است، در جلسه هفته گذشته و بر اساس اکثریت آرای حاضرین، تصویب کرد که شکایات مربوط به ثبت‌نام در سامانه یکپارچه و مراحل بعدی آن غیرقابل رسیدگی در شورای‌رقابت است.
جزئیات رای صادره از سوی شورای‌رقابت درخصوص تغییر خودرو ثبت‌نامی توسط ایران‌خودرو که قابل تعمیم به‌محصولات ثبت‌نامی از سوی بهمن‌موتور نیز بوده، بدین شرح است: «با توجه به اینکه ثبت‌نام در سامانه یکپارچه تعهدی برای خودروساز ایجاد نمی‌کند و این نکته در سامانه نیز درج شده است که صرف داشتن نوبت، تعهدی برای خودروساز ایجاد نمی‌کند، لذا اعضای شورای رقابت با اکثریت آرا حاضرین تصویب نمودند که شکایات متقاضیان در زمینه تغییر خودرو غیر قابل رسیدگی است.»
در رای شورای رقابت درباره طرح‌های تبدیل خودروسازان داخلی و مونتاژکاران برای تعهدات سامانه جامع یکپارچه نیز آمده است: «شکایات و اعتراضات درخصوص تغییر خودرو که خود نیز دوگروه می‌باشند؛ گروه اول: شکایاتی که موضوع آن‌ها تغییر مدل خودرو ثبت نامی در سامانه یکپارچه خودرو است، بدین توضیح که پس از ثبت نام در سامانه یکپارچه و تعیین مدل خودرو درخواستی از جانب مشتری، شرکت خودروساز به مشتری پیامک داده است که نسبت به انعقاد قرارداد درخصوص خودرویی متفاوت اقدام کند.
با توجه به اینکه ثبت‌نام در سامانه برای خودرو تعهدی ایجاد نمی‌کند و این نکته در اعلامیه‌های ثبت نام در سامانه یکپارچه نیز درج شده است، لذا اعضای شورای رقابت با اکثریت آرای حاضرین تصویب نمودند که شکایات مربوط به ثبت‌نام و مراحل بعدی در سامانه یکپارچه در شورای رقابت غیرقابل رسیدگی است.
گروه دوم هم آن دسته از شکایات هستند که شکات اعلام نموده‌اند؛ پس از انعقاد قرارداد، شرکت خودروساز اعلام نموده است که مشتری خودرو دیگری غیر از خودرو ثبت‌نامی تحویل بگیرد.
با توجه به اینکه در این شکایات، شرکت‌های خودروساز اعلام نموده‌اند که در تغییر مدل خودرو هیچگونه اجباری نبوده و به مشتری پیشنهاد شده است و صرفا مدل خودرویی که مشتریان رضایت به تغییر داشته‌اند و متمم قرارداد اعم از فیزیکی یا الکترونیکی را امضا نموده‌اند، اعمال شده است. لذا اعضای شورای رقابت با اکثریت آرای حاضرین مصوب نمودند که در مواردی که شاکی قراردادی را امضا کرده و رضایت داده و سپس به شورا شکایت نموده است، قابلیت رسیدگی در شورای رقابت را ندارد.»
هیچگونه اجباری در تغییر مدل خودرو نبوده است
همان‌طور که در بخش پایانی رای شورای‌رقابت خواندیم، بخشی از شکایات مربوط به افرادی است که مدعی هستند شرکت خودروساز آن‌ها را مجبور به تغییر خودرو ثبت‌نامی کرده است؛ اما طبق اعلام شرکت‌های خودروساز هیچگونه اجباری در تغییر مدل خودرو نبوده و این موضوع صرفا در قالب یک پیشنهاد به‌مشتری ارائه شده و خودروهایی که مشتری رضایت به‌تغییر داده است نیز متمم قرارداد امضاشده اعم از فیزیکی یا الکترونیکی اعمال شده است.
از این رو، شورای‌رقابت با اکثریت آرا حاضرین در جلسه تصویب کرد؛ در مواردی که شاکی قراردادی را امضا کرده و رضایت داده و سپس به شورا شکایت کرده است، قابلیت رسیدگی در شورای‌رقابت وجود نخواهد داشت.
بر اساس رای شورای‌رقابت، تعهدی متوجه بهمن‌موتور در قبال تحویل خودروهای فیدلیتی و دیگنیتی به مشتریان با نوبت زمستان 1402 یا هر موعد دیگری نخواهد بود. چراکه «صرف داشتن نوبت، تعهدی برای خودروساز ایجاد نمی‌کند».
